Transportvergelijkingen
Een
transportvergelijking beschrijft de
flux van een grootheid als functie van een gradiënt. Voor het transport van warmte ($q$), massa ($m$) en impuls ($p$) zijn de bijbehorende vergelijkingen respectievelijk (zie tabel 1 voor de namen van de constanten):
$$φ_{q,x} = -λ {dT}/{dx}$$
$$φ_{m,x} = -D {dC}/{dx}$$
$$φ_{p_z,x} = -µ {dv_z}/{dx}$$
Tabel 1. Namen van de evenredigheidsconstanten.
constante | naam | eenheid |
$λ$ | warmtegeleidingsscoëfficiënt | W/(m·K) |
$D$ | diffusiecoëfficiënt | m²/s |
$µ$ | viscositeit | Pa·s |
Flux, stroom, debiet
De
flux is de hoeveelheid van een grootheid die ergens per seconde
per vierkante meter stroomt (dimensie: [hoeveelheid]·[tijd]
-1·[oppervlak]
-1). Een voorbeeld is de warmteflux berekend met bovenstaande transportvergelijking, in W/m².
Willen we de
stroom van een een grootheid door
een bepaald oppervlak $A$ weten (dimensie: [hoeveelheid]·[tijd]
-1), dan vermenigvuldigen we de flux met het oppervlak. In deze module gebruiken we $φ$ voor de flux van een grootheid en $Φ$ voor de stroom ervan door een bepaald oppervlak. Daarmee is meteen de relatie tussen flux en stroom duidelijk:
$$Φ = A·φ$$
Het
volumedebiet (of kortweg
debiet) is het totale volume dat per seconde stroomt (dimensie: [volume]·[tijd]
-1). Een voorbeeld is het debiet door een waterleiding in m³/s.
De term
massadebiet wordt wel gebruikt voor de totale massa die per seconde stroomt (dimensie: [massa]·[tijd]
-1).
(Elders wordt
flux ook wel gebruikt voor wat we hier
stroom noemen, en
fluxdichtheid voor wat hier
flux heet. Let er in verschillende vakgebieden goed op wat er bedoeld wordt.)
Concentratiegradiënt
Transportvergelijkingen kunnen ook geschreven worden als de flux van een grootheid als functie van de
concentratiegradiënt van diezelfde grootheid.
Voor het transport van warmte ($q$), massa ($m$) en impuls ($p$) zijn de bijbehorende vergelijkingen respectievelijk:
$$φ_{q,x} = -a {d(q/V)}/{dx}$$
$$φ_{m,x} = -D {d(m/V)}/{dx}$$
$$φ_{p_z,x} = -ν {d(p_z/V)}/{dx}$$
De evenredigheidsconstanten hebben allemaal de eenheid m²/s. Zie tabel 2 voor hun namen.
Tabel 2. Namen van de evenredigheidsconstanten met relatie tot andere constanten.
constante | naam | relatie met andere constante |
$a$ | temperatuursvereffeningscoëfficiënt | $a = λ/{ρc_p}$ |
$D$ | diffusiecoëfficiënt | |
$ν$ | kinematische viscositeit | $ν = µ/ρ$ |
Laatste wijziging: 12-10-2022
Deze publicatie valt onder een Creative Commons licentie. Zie hiervoor het
colofon.