Kritieke materialen in de Europese Unie
De EU heeft een analyse gedaan van de voor haar zogenaamde 'kritieke' materialen (Bron:
EU 2020w).
De mate waarin materialen kritiek zijn voor de EU is bepaald aan de hand van twee criteria:
• De mate waarin leveringsrisico's kunnen worden verwacht
• De mate waarin het materiaal belangrijk is voor de Europese economie
Het resultaat is een overzicht van 14 materialen die zowel economisch belangrijk zijn als een risico hebben met de voorzieningszekerheid. Deze 14 materialen staan in de rechterbovenhoek in figuur 1. Het moet daarbij gezegd worden dat de materialen rechtsonder ook kritiek kunnen worden, en dat die verwachting sterk afhankelijk is van wereldwijde ontwikkelingen.
Figuur 1. Kritieke materialen in de Europese Unie (Bron: EC 2010w)
Overzicht van kritieke materialen
De analyse laat zien dat de volgende lijst kritieke ruwe materialen zijn voor de Europese Unie. De getallen tussen haakjes zijn de elementen uit het periodiek systeem (indien van toepassing).
• Antimonium (51)
• Bauxiet (aluminium, 13)
• Bariet (Barium, 56)
• Beryllium (4)
• Bismut (83)
• Boraat (107)
• Cokes kolen
• Fluoriet (fluorspar, vloeispaat)
• Fosfaatgesteente
• Fosfor (15)
• Gallium (31)
• Germanium (32)
• Grafiet
• Hafnium (72)
• Indium (49)
• Kobalt (27)
• Lithium (3)
•
Magnesium (12)
• Natuurlijk rubber
• Niobium (41)
• Scandium (21)
• Silicum metaal
• Strontium (38)
• Tantaal (73)
• Titanium (22)
• Vanadium (23)
• Wolfraam (tungsten)
• Platinumgroep metalen (PGMs, Platinum Group Metals), dat zijn platina, palladium, iridium, rodium, ruthenium en osmium.
• Zeldzame aardmetalen (rare earths), dat zijn yttrium (39), scandium (21) en de lanthaanreeks, dwz lanthaan (57), cerium (58), praseodymium (59), neodymium (60), promethium (61), samarium (62), europium (63), gadolinium (64), terbium (65), dysprosium (66), holmium (67), erbium (68), thulium (69), ytterbium (70) en lutetium (71))
Voor zover van toepassing staan de kritieke materialen hieronder in figuur 2 weergegeven in het rood in het periodiek systeem. Voor meer informatie over de materialen, zie
deze sitew van de VNCI over het periodiek systeem.
Figuur 2. Periodiek systeem met daarin de kritieke materialen voor de EU
Concentratie in productielocaties
In figuur 3 staan de voornaamste productielocaties van de 14 kritieke materialen. Een deel van de mate waarin materialen kritiek zijn voor de EU komt door het feit dat ze maar in een beperkt aantal plaatsen voorkomen, wat een belangrijke bron is om de leveringszekerheid aan te tasten.
Figuur 3. Productielocaties van kritieke materialen in de EU (Bron: EU 2020w)
Redenen voor kritiekheid per materiaal
De belangrijkste redenen voor de kriteke positie van deze materialen staan hieronder samengevat:
Antimonium
• Geen effectief substituut voor de belangrijkste toepassing (brandvertrager)
• De levering van het ruwe materiaal voor de antimonium waardeketen wordt gedomineerd door China, die ook de grootste reserves antimoniumerts bevat
• Weinig recycling vanwege toepassingen in kleine hoeveelheden
• Risico op wereldwijd verlies van know-how in brandvertraging
Bariet
• 70% wordt geïmporteerd van buiten de EU
• Wordt gebruikt voor medische applicaties en stralingsbescherming
• Zeer beperkt hergebruik (1%)
Bauxiet
• Wordt gebruikt voor de productie van aluminium
• Belangrijkste producent in Australië, maar EU importeert met name uit Guinea
Beryllium
• Ongeveer 96% van de wereldproductie komt van de VS en China
• Weinig recycling
• Moeilijk te vervangen, en waar mogelijk gaat dit ten koste van de performance
Bismut
• EU importeert Bismut voor 93% uit China
• Wordt gebruikt voor medische applicaties, pharmaceutische en dierenvoedings industrie
Boraat
• EU is voor 98% afhankelijk van import uit Turkije
• Gebruikt voor meststoffen, glas en permanente magneten
Kobalt
• Congo heeft een groot aandeel in de wereldproductie
• Geen eerlijk speelveld in de primaire productie, met name vanwege Chinese competitie
• Beperkte vervangbaarheid
Cokes kolen
• Geen recycling
• Gebruik voor staalproductie en batterij elektrodes
Fluoriet
• 75% wordt geimporteerd van buiten de EU, voornamelijk vanuit China die export quota en belastingen hanteert
• Het hergebruik in de EU wordt geschat beneden 1%
• Het lijkt erop dat er maar beperkt substitutiemogelijkheden zijn
Fosfaatgesteente
• Rusland is een van de grootste producent binnen Europa
• Buiten de EU is China de grootste leverancier
Fosfor
• EU is 100% afhankelijk van import buiten de EU
• 74% wordt geleverd door China
• Wordt veel gebruikt voor chemische applicaties
Gallium
• China is de blangrijkste producent, met een aandeel van 75%. In de EU vindt productie in Hongarije en Slowakije plaats.
• Zuid-Afrika, China en Rusland hebben handelsrestricties
• Gallium wordt niet gerecycled uit schroot
• Slechts voor sommige doeleinden zij substituten beschikbaar
Germanium
• Wordt in de EU niet teruggewonnen, maar geïmporteerde ertsen worden hier verwerkt en germaniummetaal wordt geëxporteerd. De EU is erg afhankelijk van importen uit China, met een aandeel van meer dan 71% van de wereldproductie in 2009
• Slechts 30% wordt gerecycled
Grafiet
• EU is voor 95% afhankelijk van importen, voornamelijk uit China
• Hergebruik is zeer beperkt mogelijk, omdat een overvloed aan grafiet op de wereldmarkt de prikkel daartoe wegneemt
Hafnium
• Geen recycling
• Gebruikt bij nucleaire processen
Indium
• Meer dan 81% van de EU's importen komen uit China
• De enige mogelijkheid voor recycling is door resten bij de productie
• Substitutie is maar in een beperkt aantal toepassingen mogelijk
Lithium
• EU importeert 100%, voornamelijk vanuit Chili
• Belangrijke rol in batterijproductie, maar ook in productie van staal, aluminium, glas en keramiek
Magnesium
• De EU importeert bijna 47% van de wereldproductie van magnesium. China is verreweg de grootste producent, met 93% van de wereldproductie
• China, Rusland en Zuid-Afrika hebben handelsrestricties
• Recyclingmogelijkheden zijn beperkt
Zie ook
magnesium
Natuurlijk rubber
• Zeer beperkte recycling
• Wordt gebruikt voor banden
• EU is 100% afhankelijk van import vanuit Azië
Niobium
• Er is geen productie in de EU, meer dan 92% is geproduceerd in Brazilië, 7% in Canada
• Naar schatting is 20% van de consumptie hergebruikt niobium. Ondanks dat substitutie van niobium mogelijk is, kan het zijn dat dat tegen hogere kosten is en dat de prestaties lager zijn
Scandium
• Wordt gebruikt voor brandstofcellen
• Voornaamste import vanuit het Verenigd Koninkrijk
Silicum metaal
• Wordt gebruikt voor semiconductors en andere elektronische componenten (in zonnepanelen)
• Grootste producent is China
Strontium
• Gebruik bij medische applicaties en pyrotechniek
• Geen recycling
Tantalum
• Groot aandeel van de productie in Congo
• Hergebruik beperkt
• Moeilijk vervangbaar, en gebruik van alternatieven gaat ten kosten van de prestatie
Titanium
• Wordt voor 100% geïmporteerd door EU
• Grootste producenten zijn China, Rusland en Japan
• Wordt gebruikt voor legeringen die laag in gewicht zijn maar hoog in kracht
Vanadium
• Veel onduidelijkheid over exacte importen door EU
• China is voornaamste producent
• Is een chemische katalysator
Wolfraam (tungsten)
• China domineert de ruwe materialenlevering, alsmede de grootste wolfraamreserves. Er zijn op leverings- en prijsrisico's.
• Groeiend risico op levering vanwege China op de schrootmarkt voor wolfraam
• Substitutiemogelijkheden worden beperkt door de kosten van de alternatieven en de gevolgen qua prestaties en de bijkomende milieu-effecten.
• Wereldwijd verlies van know-how als de wolfraamwaardeketen in de EU instort
Zie ook
video over Tungstenw
Platinumgroep metalen (PGMs, Platinum Group Metals)
• Er is geen primaire productie in de EU, de belangrijkste bronnen zijn Zuid-Afrika (ongeveer 60%) en Rusland (meer dan 30%)
• Terugwinning van platinumgroep metalen is beperkt
• De metalen binnen deze groep kunnen elkaar vaak vervangen, maar omdat platinum en palladium mijning/productie production van dezelfde omvang zijn, verplaatst dit het probleem van het ene metaal naar het andere
Zeldzame aardmetalen (rare earths)
• Worden niet in de EU geproduceerd, China verzorgde 97% van de wereldproductie in 2009. China heeft exportrestricties op zeldzame aardmetalen
• Nieuwe mijningsprojecten worden in andere landen opgezet, maar dit vergt veel tijd en kent specifieke problemen
• Terugwinningsprocessen zijn ontwikkeld, maar zijn niet economisch haalbaar. Substitutie gaat ten koste van de prestaties voor de meeste toepassingen
Bronnen
EC 2010w,
EU 2020w,
Laatste wijziging: 05-02-2024
Deze publicatie valt onder een Creative Commons licentie. Zie hiervoor het
colofon.